MỘT SỐ ĐIỂM ĐỔI MỚI NỔI BẬT CỦA DỰ THẢO LUẬT
ĐẤT ĐAI (SỬA ĐỔI)
Đất
đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia và Luật đất đai ảnh hưởng đến mọi mặt của đời
sống kinh tế - xã hội với phạm vi tác động sâu rộng đối với người dân và
doanh nghiệp.
Dự thảo
Luật đất đai (sửa đổi) lần này hướng tới gỡ bỏ những nút thắt, khơi thông nguồn lực đất đai,
giúp ổn định đời sống xã hội, tiếp thêm động lực cho thị trường bất động sản…Trong
đó có một số điểm mới nổi bật như sau:
1. Sửa quy định về đăng ký đất đai, cấp sổ
đỏ
ü Bổ
sung quy định về nội dung, vai trò, trách nhiệm lập, cập nhật, khai thác hồ sơ địa chính trong công tác quản lý đất đai;
ü Phân định
cụ thể thẩm quyền công nhận quyền sử dụng đối với các đối tượng và trách nhiệm
của tổ chức dịch vụ công đối với việc cấp Giấy chứng nhận;
ü Quy định
về đăng ký khi có sự thay đổi về quyền sử dụng không gian ngầm và khoảng không;
ü Xác lập
giá trị pháp lý đối với trường hợp đăng ký đất đai, thông tin được ghi nhận vào
sổ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai phù hợp với hệ thống đăng ký chứng quyền hiện
nay mà các nước tiên tiến đang áp dụng;
ü Bổ
sung chế tài đủ mạnh để làm rõ trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong việc tổ
chức đăng ký đất đai, đồng thời ngăn chặn các trường hợp giao dịch mà không thực
hiện đăng ký theo quy định của pháp luật;
ü Quy định
về đăng ký đất đai trên môi trường điện tử (đăng ký trực
tuyến), trong đó có lộ trình để các địa phương thực hiện việc cấp Giấy
chứng nhận điện tử.
2. Bỏ khung giá đất, sửa quy định về bảng
giá đất, giá đất cụ thể:
ü Theo
luật đất đai 2013 thì Chính phủ ban hành khung giá đất định kỳ hạn 05 năm một lần
đối với từng loại đất, theo từng vùng dẫn đến thị trường tồn tại cơ chế 2 giá đất
đó là khung giá đất do nhà nước ban hành và khung giá đất thị trường (cao hơn gấp
nhiều lần so với khung giá đất Nhà nước quy định). Thì tại dự thảo luật đất đai
sửa đổi sẽ loại bỏ khung giá đất thay thế vào đó là bảng
giá đất được xây dựng định kỳ hàng năm.
3. Bổ sung khoản thu tài chính từ đất đai
Dự thảo
luật đất đai bổ sung khoản thu tài chính từ đất đai gồm:
ü Thu tiền
sử dụng đất hàng năm khi sử dụng đất kết hợp với các mục đích khác;
ü Tiền sử
dụng đất, tiền thuê đất tăng thêm đối với các dự án chậm tiến độ, không đưa đất
vào sử dụng.
4. Bổ sung trường hợp thu hồi đất
Dự thảo
luật đất đai bổ sung các trường hợp thu hồi đất như sau:
ü Xây dựng
cơ sở khám chữa bệnh của lực lượng vũ trang nhân dân;
ü Xây dựng
nhà khách của lực lượng vũ trang nhân dân;
ü Đất được
giao, cho thuê không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được công bố,
công khai tại thời điểm giao đất, cho thuê đất;
ü Thu hồi
đất trong trường hợp chấm dứt dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu
tư mà không thuộc trường hợp được chuyển quyền sử dụng đất, bán tài sản gắn liền
với đất theo quy định.
5. Bổ sung quy định về thời hạn sử dụng đất
ü Bổ
sung quy định thời hạn sử dụng ổn định lâu dài đối với: đất rừng sản xuất giao
cho cộng đồng dân cư, đơn vị vũ trang, ban quản lý rừng;
ü Quy định
thời hạn giao đất, cho thuê đất xây dựng công trình ngầm, đất xây dựng công
trình trên không nhằm mục đích kinh doanh;
ü Quy định
về thời hạn sử dụng đất thực hiện dự án đầu tư; điều chỉnh, gia hạn thời hạn sử
dụng đất của dự án.
6. Giao đất, cho thuê đất chủ yếu thông
qua đấu giá, đấu thầu dự án
ü Dự thảo luật đất đai sửa đổi đã quy định cụ thể về đấu
giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất; hạn chế và quy định chặt
chẽ các trường hợp giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng
đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất =>> Tạo điều kiện tiếp cận đất đai một
cách minh bạch, công bằng và phát huy nguồn lực đất đai một cách triệt để nhất.
7. Sửa quy định về quyền của người sử dụng
đất
ü Quy định
tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo
quy định không phụ thuộc vào nơi cư trú, nơi đóng trụ sở;
ü Thêm
quyền của người sử dụng đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm mà đã ứng trước tiền
bồi thường, giải phóng mặt bằng mà chưa khấu trừ hết vào tiền thuê đất phải nộp
thì được thế chấp, bán tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất và quyền
thuê đất trong hợp đồng thuê đất;
ü Cho
phép tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài có sử dụng đất được hình thành do
mua cổ phần, phần vốn góp thì có các quyền và nghĩa vụ tương ứng với hình thức
nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.
Ngoài ra, Dự thảo Luật đất đai
sửa đổi còn bổ sung một số nội dung như:
-
Đề xuất
14 trường hợp bắt buộc đăng ký biến động đất đai;
-
05 trường
hợp không được cấp sổ đỏ;
-
Sửa đổi
nhiều quy định về sổ đỏ hộ gia đình trong dự thảo Luật Đất đai;
-
Bổ
sung trường hợp không được mua bán đất;
-
…
Luật này dự kiến có
hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 07 năm 2024