ĐỊNH HƯỚNG VÀ LỘ TRÌNH ÁP DỤNG IFRS TẠI VIỆT NAM TỪ 2020
Bộ Tài chính đang triển khai thực hiện Quyết định 480/QĐ -TTg ngày
18/3/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chiến lược kế toán - kiểm
toán đến năm 2020, tầm nhìn 2030 và thực hiện Nghị quyết 35/ NQ- CP ngày
16/5/2016 của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến 2020. Theo đó
việc phát triển và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về Chuẩn mực báo cáo tài chính
tại Việt Nam là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách cần phải được sớm
triển khai để đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế trong giai đoạn mới. Để làm được
điều này, Bộ Tài chính đang xây dựng đề án đưa IFRS vào Việt Nam và cập nhật,
ban hành mới VAS/VFRS, trong đó đề cập đến hướng đi cho Việt Nam, lộ trình áp
dụng, biện pháp triển khai, thực hiện…
CHUẨN MỰC KẾ TOÁN VIỆT NAM CẦN THAY ĐỔI
Theo đánh giá của các định chế tài chính quốc tế và giới chuyên môn, sự
khác biệt giữa VAS và IFRS hiện nay còn tương đối lớn, tạo ra một số rào cản và
làm giảm niềm tin cho các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Một trong số đó
là nhiều khoản mục trên BCTC cần được đánh giá lại theo giá trị hợp lý hoặc giá
trị có thể thu hồi theo IFRS nhưng vẫn được ghi theo giá gốc theo VAS.
Điều này làm cho giá trị tài sản và nợ phải trả của doanh nghiệp chưa
phản ánh đúng như diễn biến trên thực tế của thị trường. Việc chưa ban hành một
số Chuẩn mực quan trọng như công cụ tài chính, tổn thất tài sản,… khiến các
doanh nghiệp chưa có căn cứ pháp lý để ghi nhận các khoản tổn thất một cách kịp
thời, các công cụ tài chính phái sinh chưa được sử dụng rộng rãi để phòng ngừa
rủi ro cho hoạt động kinh doanh.
Đặc biệt, một đất nước có tỷ trọng nông nghiệp còn chiếm phần lớn trong
nền kinh tế như Việt Nam lại chưa có Chuẩn mực kế toán cho lĩnh vực nông
nghiệp.
Hiện nay đã có 116 quốc gia trên Thế giới áp dụng IFRS. Rõ ràng, khi áp
dụng IFRS, chất lượng báo cáo tài chính của doanh nghiệp sẽ tăng lên rõ rệt
thông qua việc nâng cao trách nhiệm giải trình, tăng cường tính minh bạch và
khả năng so sánh. Xét về lâu dài, việc sử dụng IFRS sẽ giảm chi phí cho doanh
nghiệp, đồng thời cũng là một yếu tố để quốc tế công nhận Việt Nam là một nền
kinh tế thị trường đầy đủ.
LỘ TRÌNH DỰ KIẾN
Theo định hướng của Bộ Tài chính, dự kiến đến 2020, VAS phải được ban
hành lại và ban hành mới trên cơ sở cập nhật những thay đổi của IFRS. Hiệu lực
của VAS/VFRS mới sẽ được bắt đầu từ 1/1/2020. Trong đó, các đơn vị có lợi ích
công chúng sẽ dần chuyển đổi từ VAS/VFRS sang IFRS và đến 2025 phải hoàn tất
quá trình chuyển đổi. Như vậy, từ sau năm 2025, việc áp dụng Chuẩn mực kế toán
tại Việt Nam sẽ chia thành 3 cấp độ: Các đơn vị có lợi ích công chúng áp dụng
IFRS; Các đơn vị khác áp dụng VAS/VFRS; Doanh nghiệp vừa và nhỏ áp dụng Chế độ
kế toán riêng cho SME.
Bộ Tài chính xác định cần phải xây dựng lộ trình cụ thể đảm bảo tính khả
thi. Dự kiến những công việc chủ yếu phải thực hiện theo từng giai đoạn như
sau:
Giai đoạn
2017- 2018:
· Tổ chức các hoạt động nghiên cứu, hội thảo lấy ý kiến của các
chuyên gia, doanh nghiệp, trường đại học về các nội dung dự thảo VAS/VFRS và
IFRS
·
Đào tạo, dịch tài liệu về IFRS
·
Khảo sát sự sẵn sàng áp dụng IFRS tại các đơn vị có lợi ích công
chúng
·
Đánh giá tác động của việc áp dụng IFRS
·
Đánh giá các khác biệt về cơ chế tài chính của Việt Nam với IFRS
·
Lựa chọn một số đơn vị áp dụng thí điểm IFRS
Giai đoạn 2018
- 2020
· Lựa chọn một số IFRS (khoảng từ 10-20 IFRS) đơn giản phù hợp với
điều kiện thực tiễn Việt Nam và công bố tuân thủ, áp dụng đối với tất cả các
đơn vị có lợi ích công chúng từ năm 2020
·
Các đơn vị được lựa chọn thí điểm áp dụng từ 2019
·
Xây dựng hướng dẫn áp dụng IFRS
· Tiếp tục tuyên truyền, quảng bá, đào tạo IFRS cho các doanh
nghiệp, công ty kiểm toán, trường đại học
Giai đoạn 2020
đến 2023:
· Tiếp tục công bố, tuân thủ thêm một số IFRS (dự kiến nâng số
lượng IFRS được tuân thủ lên 30 Chuẩn mực)
· Khuyến khích các đơn vị không có lợi ích công chúng nhưng có đủ
điều kiện và mong muốn được lập và trình bày Báo cáo tài chính theo IFRS
·
Tiếp tục xây dựng hướng dẫn áp dụng IFRS
· Tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc triển khai áp dụng,
các trường đại học trong việc đào tạo IFRS
Giai đoạn 2023
- 2025:
·
Tuyên bố tuân thủ hoàn toàn IFRS
·
Tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp và trường đại học, xây dựng
hoàn chỉnh bộ hướng dẫn áp dụng IFRS và sửa đổi, bổ sung, cập nhật hàng năm
theo sự thay đổi của quốc tế.
Bộ nhận định rõ vấn đề nguồn nhân lực đóng vai trò then chốt, quyết định
đến sự thành công trong việc áp dụng IFRS tại Việt Nam nên công tác tuyên
truyền, phổ biến và đào tạo về IFRS là cực kỳ quan trọng. Bộ Tài chính sẽ đề
nghị các tổ chức quốc tế như WB, IMF, ADB, EU, JICA…(ít nhất là từ nay đến
2020) cung cấp các chương trình hỗ trợ kỹ thuật dài hạn để giúp Việt Nam lựa
chọn các IFRS áp dụng theo lộ trình và đào tạo IFRS cho nhân sự Việt Nam.
Ngoài ra, Bộ Tài chính sẽ biên dịch IFRS từ tiếng Anh sang tiếng Việt để
làm căn cứ thực hiện và tạo điều kiện thuận lợi cho mọi đối tượng nghiên cứu,
áp dụng. Các doanh nghiệp, trường đại học, hội nghề nghiệp như VAA, VACPA cần
phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính trong quá trình thực hiện bằng cách phản ánh
kịp thời những khó khăn, vướng mắc phát sinh, xây dựng lại giáo trình và đổi
mới phương pháp đào tạo, tổ chức nhiều khóa cập nhật kiến thức cho kiểm toán
viên, kế toán viên hành nghề.
==================================================================
Nằm trong đề án trên, Bộ Tài chính đã và đang gấp rút triển khai cập
nhật, bổ sung Chuẩn mực BCTC Việt Nam theo hướng phù hợp, tiệm cận với Chuẩn
mực BCTC Quốc tế (IFRS) đồng thời nhanh chóng triển khai việc áp dụng IFRS vào
Việt Nam.
Trong thời gian qua, Bộ tài chính đã liên tục tổ chức các buổi Hội
thảo tại Hà Nội ngày 11/6/2019 và TP. HCM ngày 19/6/2019 nhằm lấy ý kiến
các chuyên gia về "Bản
dịch bộ thuật ngữ IFRS" trước khi trình Chính phủ thông qua và đăng ký với Ủy Ban Chuẩn mực Kế
toán Quốc tế IASB trong thời gian tới.
Sau thời gian chỉnh sửa, bổ
sung, tiếp thu ý kiến của các chuyên gia và đại biểu tại Hội thảo, Bộ Tài
chính vừa chính thức gửi lại Bản dịch Bộ thuật ngữ IFRS để xin ý kiến lần cuối
(Bản dịch đính kèm). Quý vị quan tâm, vui lòng tải Bộ thuật ngữ về tham khảo và
tiếp tục đóng góp ý kiến trực tiếp với Bộ Tài chính.
Vui
lòng bấm vào link dưới đây để tải về Bản dịch Bộ thuật ngữ IFRS: